PANGLIMA PAMANSAH: TOKOH KEBANGGAAN MASYARAKAT DUSUN KIMARAGANG

 

Panglima Pamansah: Satu Pengenalan Ringkas

Menurut sejarah lisan, pangglima Pamansah adalah anak kepada pangglima Yunggonit bersama pangglima Tumunda dan Aki Badur. Keluarga ini berasal daripada Kampung Lumpas yang terletak di kawasan tanah tinggi Telupid di bahagian utara Kampung Sonsogon Paliu. Disebabkan tekanan hidup disana iaitu tindakan segelintir penduduk kampung yang suka mencuri hasil tanaman mereka akhirnya keluarga ini mengambil keputusan untuk berpindah ke Kampung Minitampak dan seterusnya ke Kampung Togomonggis atau dikenali sebagai Kampung Salimandut pada masa kini.[1]

Tiga orang adik beradik ini tidak boleh duduk bersama kerana sering berselisih faham malah beradu kekuatan kerana masing-masing ada kehandalan dan cenderung untuk menjadi ketua. Bagaimanapun, Aki Tumunda mempunyai kelebihan dalam hal ini kerana lebih tua dan berhak  menggantikan tempat ayahandanya sebagai ketua komuniti. Nasib serupa diperolehi oleh Aki Badur apabila seorang pembesar Brunei telah membawanya ke Brunei untuk dijadikan Hulubalang kerajaan.[2] Manakala Pangglima Pamansah, beliau diarahkan oleh bapa beliau, Panglima Yungonit untuk berhijrah ke kawasan lain iaitu kawasan bersempadan dengan daerah Pitas. Terdapat sumber mengatakan beliau mendiami kampung Koromoko dan Tanjung Batu Darat. Beliau telah berkahwin dan melahirkan ramai anak lelaki iaitu Anggip, Salumpang, Darani, Ujali, Deeng, Solidon, Galabi, Limpas.[3]

Melalui keturunan inilah maka lahir dan terbentuknya masyarakat Dusun Kimaragang yang mendiami kampung-kampung seperti Liabas, Koromoko, Togudon, Tondig dan sebagainya. Penulis dapat menyimpulkan bahawa hampir semua penduduk di kawasan Pekan Tandek adalah bersaudara dan sangat dekat pertalian keluarganya. Semoga tulisan ini bermanfaat untuk para pembaca khasnya dalam usaha menjejaki saudara mara agar menguatkan lagi ikatan silaturahim disamping boleh mengenali antara satu sama lain. Terima kasih.



Lihat lebih banyak yang menarik dengan klik link dibawah


[1] Manual Damilan. 2017. Aki Tumunda: Tokoh Masyarakat Dusun Kimaragang di Kota Marudu dari Sudut Sejarah Lisan. Jurnal Borneo Arkhailogia. Vol. 1(1), Disember, 2017, hlm. 1-10.

[2] Manshur Bin Kotung. 2003. Perjuangan Syarif Usman di Kota Marudu. 1830-1845. Latihan Ilmiah. Kota Kinabalu: Universiti Malaysia Sabah.. Hlm 5

[3] Temubual bersama En Majia Jaga bertempat di Kg Nolotan pada 08/01/2022 pukul2 pm



Ulasan

  1. Unknown22 Februari 2022 pada 9:32 PTG

    Penulisan terbaik👍 mudah difahami & sgt membantu utk org yg mo tau susur galur keluarga 🤩

    BalasPadam
  2. Liabas Revolution 27 Mac 2023 pada 12:33 PTG

    terima kasih

    BalasPadam

Catat Ulasan

Catatan popular daripada blog ini

FAKTA GISAK: MAKANAN TRADISIONAL MASYARAKAT DUSUN KIMARAGANG SABAH

Imej
  Gisak atau juga dikenali sebagai sup isi perut lembu merupakan salah satu makanan tradisi masyarakat bagi suku kaum Dusun Kimaragang Sabah. Gisak merupakan makanan tradisi yang menyerupai sup daging biasa cuma, sup ini ditambah dengan cecair dalam usus dan perut lembu berwarna hijau kehitaman yang menjadi salah satu makanan paling digemari oleh penduduk khasnya Dusun Kimaragang Kota Marudu bahagian Tandek. Setiap kali ada majlis diadakan, menu gisak akan menjadi hidangan untuk para tetamu kerana mereka termotivasi untuk datang ke majlis tersebut oleh kerana keistimewaan dan kelazatan sup gisak. Sehingga timbul istilah “ kayou pogi it gisak ” bermaksud jom datang untuk merasai gisak bagi mengajak jiran agar turut hadir dalam majlis. Perkara ini membuktikan bahawa hidangan sup gisak merupakan perkara utama yang mendorong tetamu untuk menghadiri sesuatu majlis. Situasi inilah yang jelas kelihatan dalam majlis-majlis di daerah Kota Marudu khasnya kawasan Tandek iaitu Kampung Tond...
Baca lagi

KG LIABAS: SEJARAH DAN PENGKISAHAN

Imej
  KG LIABAS: SEJARAH DAN PENGKISAHAN Menurut sumber lisan, kampung Liabas Marasinsim telah wujud sekitar tahun 1920-an. Kampung Liabas mendapat nama sempena dengan nama pokok jambu batu dalam bahasa Dusun Kimaragang disebut “ Liabas” yang sememangnya banyak terdapat di sekitar kampung ini. [1] Ketua kampung pertama ialah aki KK Ungkilan bin Deeng. Beliau merupakan cucu kepada hulubalang masyarakat Dusun Kimaragang Kota Marudu iaitu panglima Pamansah. Sebagai maklumat tambahan, panglima Pamansah merupakan adik beradik kepada panglima Tumunda dan aki Badur. Bapa mereka bernama Yunggonit bin Lalakou. [2] Beliau seorang yang amat disegani ramai khususnya penduduk-penduduk kampung ini. (boleh dapatkan sejarah pengkisahan panglima Pamansah dalam tulisan sebelum ini) Hal ini demikian kerana beliau sangat bijaksana serta teliti dalam menyelesaikan segala masalah yang dihadapi oleh penduduk kampung. Beliau juga memiliki susuk tubuh badan yang luar biasa iaitu kelebaran dada 3 jangkal...
Baca lagi